woord van de week

Er zijn 34 berichten getagd als woord van de week.

Er zweefde een wortel, nadat we met ‘gevoelssneeuw’ een sneeuwpop hadden gemaakt

Twee weken terug zei mijn zwager ’s morgens: ‘Het wordt koud. We krijgen een gevoelspaksneeuw. Dat schrijft het KNMI.’ Ik stelde me voor hoe er onzichtbare sneeuwvlokken in mijn kraag zouden vallen. Mijn nichtjes zouden met niet waar te nemen sneeuwballen gooien en in de tuin zag ik een wortel, knopen en een sjaal zweven, daar waar we voor ons gevoel een sneeuwpop hadden gemaakt. Lees verder →

Liever een blauwe maandag dan een blue monday

Komende maandag is zogenaamd de somberste dag van 2025, niet omdat Trump wordt geïnaugureerd, maar omdat het blue monday zou zijn, ‘deprimaandag’. Deze onzin is in 2005 de wereld in geholpen om consumenten te verleiden begin januari alvast een zomervakantie te boeken. De mythe werd snel ontmaskerd, maar blue monday bleef een begrip dat jaarlijks – vaak kritiekloos – nagalmt. Lees verder →

Van fokstations en proefboerderijen tot headstarting en grutto-pleasende maatregelen

Staatssecretaris Jean Rummenie (Visserij en Natuur, BBB) zei deze week, ‘out of the box’, te onderzoeken of het zin heeft fokboerderijen voor grutto’s op te richten om de nationale vogel voor uitsterven te behoeden. Nederland is het belangrijkste leefgebied van de grutto, die zijn naam dankt aan zijn baltsroep, maar door de intensieve landbouw verdwijnt de steltloper als sneeuw (voor de zon, maar sneeuw is op zich al een zeldzaamheid geworden). Lees verder →

Hooi opladen blijk je met een gaffel te doen

Een paar weken geleden hadden onze buren ons een berg hooi aangeboden om onze paarden in alimentair opzicht de winter door te helpen. We moesten het wel zelf komen opladen. Toen ik daarover voor mijn blog over het plattelandsleven in Galicië een bericht schreef, en vermeldde dat ik was vergeten een hooivork mee te nemen, kwam ik er terloops achter dat zo’n ding geen ‘riek’ heet, maar ‘gaffel’ (een riek is een mestvork, aldus Van Dale). Lees verder →

Twee gevoelens, één woord, voor mannen met verlangens

Met mijn leesclub besprak ik The Will to Change: Men, Masculinity, and Love van feminist bell hooks. Mannelijkheid wordt vaak opgevat als ‘het (moeten) domineren van anderen’, vooral van vrouwen, zo schrijft zij. Omdat het dagelijks leven de meeste mannen weinig ruimte biedt anderen te overheersen, is pornografie waarin vrouwen worden gedominieerd en vernederd zo populair. Lees verder →

Een korte onderdompeling in de wereld van de wilg

Dat je je maar even ergens in hoeft te verdiepen om onbekende woorden te ontdekken, bleek opnieuw toen ik mij onderdompelde in de wereld van de wilg. In mijn geboortedorp was dat een veelgeziene boom, maar pas nu ik enkele wilgenstekjes in de zompige grond rondom ons huis in Noord-Spanje heb geplant, heb ik die boom wat nader bestudeerd. Lees verder →

Al hompelend verlangt de depri bourgeois ernaar elders te zijn

Jan van Tienens zelfhulpparodie De verworvenheden, waarover onlangs een reportage in de Volkskrant stond, biedt de lezer handvatten om net als de verteller een verlangen te ontwikkelen op Hompelvoet te zijn. Hompelvoet is een onbewoond eiland in het Grevelingenmeer. Het is ook een woord op een landkaart waarvan de klank en gevoelswaarde de verteller bekoren, en hij wil weten ‘of het er zijn net zo goed voelt als het uitspreken van de naam zelf’. Lees verder →

Kun je ontkennen dat je een polderfascist bent door je te distantiëren van het poldermodel?

Na de PVV-zege van afgelopen week werd her en der gedemonstreerd tegen fascisme. Het verband tussen het een en ander leek duidelijk. Bij een talkshow zat een jonge demonstrant in het publiek. ‘Was het een demonstratie voor of tegen iets?’, vroeg de presentator haar – het niveau was hoog. Ze zei dat het een demonstratie tegen fascisme was. ‘Omdat je vindt dat Wilders fascistisch is?’, vroeg de presentator door. ‘Ja’, zei de vrouw. Lees verder →

Behalve een kater blijkt ‘brak’ ook een hond te kunnen betekenen

Ik wilde Merlín y familia lezen, een Galicische klassieker over de tovenaar Merlijn, maar omdat er geen Nederlandse vertaling is, week ik uit naar Arthur, koning voor eens en altijd van Terence H. White. Ik las de versie van Max Schuchart uit 1979, en hoewel deze slordigheden bevat – neem een zin als ‘De mensen in die tijd hielden dr heel andere denkbeelden over het africhten van honden op na als wij’ – verkneukel ik me in het verouderde taalgebruik en mag ik er regelmatig het woordenboek op naslaan. Lees verder →

In een ochlocratie laten bestuurders zich leiden door de grillen van het gepeupel

In Alkibiades, de nieuwe roman van Ilja Leonard Pfeijffer, reizen we terug naar het Griekenland van de 5de eeuw voor Christus. De titelheld brengt op een ochtend een bezoek aan het huis van Kallias, waar de beroemde wijsgeer Protagoras verblijft. ‘Ik kan me de onnavolgbare arabesken en guirlandes van de conversatie niet meer precies herinneren’, aldus Alkibiades, ‘maar op een gegeven moment ging het gesprek over de verschillende staatsvormen.’ Lees verder →

Een prela, bekt dat lekker?

Een jongere vriend vertelde dat hij sinds kort in een ‘prela’ zit. Mij was die afko onbekend, maar onder ‘zoomers’ (generatie z) schijnt zulk relatiejargon zo gangbaar te zijn dat de jeugdige lezer het geen krantenbericht waard zal vinden. Lees verder →

In de ban van de mulch

Mijn ervaringen met tuinieren waren tot voor kort op de tanden van één hark te tellen. Radijsjes in een bloembak aan het balkon. Tomaten op het dakterras. Tuinkers in de vensterbank. Onlangs is daar verandering in gekomen, want we hebben de stad verruild voor het boerenland en zijn – zoals Voltaire al voorschreef – onze tuin aan het cultiveren. Lees verder →