“Miljoenen geruimde varkens leiden tot hogere vleesprijs”, kopte de NOS op 25 april online. “Afrikaans virus drijft prijzen varkensvlees op”, kopte NRC Handelsblad. “Het plakje boterhamworst, ontbijtspek in de supermarkt of de babi pangang bij de Chinees gaat fors in prijs stijgen”, schreef De Telegraaf.
Door de uitbraak van varkenspest in China zullen meer dan honderd miljoen varkens worden afgemaakt, vaak op gruwelijke wijze. Varkens worden levend in massagraven gebulldozerd, begraven of in brand gestoken. Het nieuws over deze gruwel richt zich in koopmansland Nederland echter vooral op de economische impact.
“De uitbraak van het virus in China zorgt voor een fikse stijging van de prijs van varkensvlees,” staat bijvoorbeeld in de eerste alinea van het artikel op NOS.nl. “Goed nieuws voor de varkensboeren die niet getroffen zijn, maar slecht nieuws voor de vleesverwerkers die door het virus meer geld kwijt zijn aan hun ‘grondstof’.”
De NOS mag het woordje ‘grondstof’ tussen aanhalingstekens geplaatst hebben, maar in de rest van het artikel wordt het beeld van een levend wezen als toekomstig plakje boterhamworst nauwelijks bijgesteld, ondanks de quote van Stichting Varkens in Nood. Het gaat over prijsstijging en export van varkensvlees, er komt een sectorspecialist aan het woord, de vleeswarenindustrie klaagt over schade en de varkensboeren jubelen.
Is iedereen vergeten dat varkens levende, voelende wezens zijn? Varkens zijn schrandere, schone en speelse dieren. Ze communiceren met elkaar door middel van zo’n veertig verschillende geluiden en via hun krulstaart. Met hun gevoelige neuzen kunnen varkens net zo goed voelen als wij met onze handen, en zelfs beter ruiken dan honden. Honden zien we toch ook niet als ‘grondstof’, ‘product’ of ‘afzetkans’? Het idee om plakjes hondenvlees op je brood te doen zal de meeste mensen de bibbers geven.
Beelden als deze maken pijnlijk duidelijk dat de Chinese overheid het welzijn van varkens geen enkele prioriteit geeft. Door de schaarse informatievoorziening is het moeilijk te beoordelen hoe China deze crisis in zijn algemeenheid te lijf gaat, maar dat het ‘ruimen’ van varkens er op extreem wrede wijze plaatsvindt is evident.
Nu de vraag naar Nederlands varkensvlees zal stijgen, is het onze nationale morele plicht om verder te kijken dan de winstbalans, en het dierenwelzijn aan de kaak te stellen. Dat Westerse delegaties doorgaans de mensenrechtensituatie in China nauwelijks aankaarten biedt weinig hoop, maar we kunnen op z’n minst aanbieden om de Chinezen te helpen deze crisis zo te bestrijden dat het dierenwelzijn zoveel mogelijk wordt gewaarborgd.
Stichting Varkens in Nood roept de Nederlandse regering met een petitie op om in actie te komen voor de miljoenen Chinese varkens, door de ambassadeur van China te ontbieden. Nederland moet eisen dat internationale waarnemers toezicht gaan houden bij de Chinese bestrijding van de Afrikaanse varkenspest. De gruwelijke manier waarop Chinese varkens nu worden gedood moet stoppen, hogere vleesprijs of niet.
Dit stukje verscheen op Joop.nl. Zie hier het origineel. Ik werkte een blauwe maandag als stukjesschrijver voor Stichting Varkens in Nood.