Een paar weken geleden hadden onze buren ons een berg hooi aangeboden om onze paarden in alimentair opzicht de winter door te helpen. We moesten het wel zelf komen opladen. Toen ik daarover voor mijn blog over het plattelandsleven in Galicië een bericht schreef, en vermeldde dat ik was vergeten een hooivork mee te nemen, kwam ik er terloops achter dat zo’n ding geen ‘riek’ heet, maar ‘gaffel’ (een riek is een mestvork, aldus Van Dale). Lees verder
Volkskrant
Er zijn 16 berichten getagd als Volkskrant.
Scherpe randjes of scherpe kantjes?
Frans Zoon schreef ons naar aanleiding van de kop ‘De scherpe randjes van postcovid halen’ in de krant van zaterdag 26 oktober. Zijn vraag: ‘Is het de scherpe kantjes eraf halen of de scherpe randjes?’ Hij vindt randjes namelijk vreemd overkomen. Hij heeft geprobeerd online een antwoord te vinden: ‘Als ik google, blijkt dat ‘randjes’ vooral gaan over echte knutselrandjes van hout, glas, metaal of kunststof. Ook wordt ‘scherpe randjes eraf halen’ in figuurlijke betekenis gebezigd door Geert Wilders (dat scheelt weer een koelkast). Volgens mij is ‘kantjes’ in de figuurlijke – spreekwoordelijke – betekenis correcter dan ‘randjes’. Wat denken jullie daarvan?’ Lees verder
Mijn vriend van 38 had het erg warm, maar kwam dat echt door de ‘andropauze’?
Het was zaterdagmiddag, we zaten in een restaurant aan een provinciale weg. ‘Vind jij het ook zo warm?’, vroeg mijn vriend João, een Braziliaan met rastahaar. Even tevoren had hij mij zijn nieuwe woning laten zien, waar alle ramen wijd open hadden gestaan. Ik had het koud gekregen en was blij dat we in het aangenaam maar zeker niet overdreven warme restaurant zaten. Lees verder
Het bahuvrihicompositum kwam bij ons thuis tijdens het eten nooit ter sprake
Voor het schrijven van de rubriek Lezerspost las ik het woordenboeklemma over samenstellingen nog eens na. De samenstelling, ‘het vormen van nieuwe woorden door twee of meer zelfstandig voorkomende woorden aan elkaar te verbinden’, ligt onder vuur. Onjuist spatiegebruik rukt op, onder invloed van het Engels. Lees verder
Behalve een kater blijkt ‘brak’ ook een hond te kunnen betekenen
Ik wilde Merlín y familia lezen, een Galicische klassieker over de tovenaar Merlijn, maar omdat er geen Nederlandse vertaling is, week ik uit naar Arthur, koning voor eens en altijd van Terence H. White. Ik las de versie van Max Schuchart uit 1979, en hoewel deze slordigheden bevat – neem een zin als ‘De mensen in die tijd hielden dr heel andere denkbeelden over het africhten van honden op na als wij’ – verkneukel ik me in het verouderde taalgebruik en mag ik er regelmatig het woordenboek op naslaan. Lees verder
Eigenaar-bewoners met verliesaversie onder water na afloop rentevaste periode?
Er is een tekort aan woningen in Nederland. Volgens een rapport, geciteerd in NRC, zijn er momenteel 315 duizend huizen te weinig, en loopt dat de komende vijftien jaar op tot 1,2 miljoen. Waar geen schaarste aan is, is aan moeilijke woorden als het over volkshuisvesting gaat. Welk jargon heeft deze nieuwsstroom zoal in huis? Lees verder
Met beriberi wordt bungabunga kielekiele
Krijg je een mix van groenten met ei, pindasaus en kroepoek voorgeschoteld, dan eet je gadogado. Bezoek je een feest met schaars geklede Italiaanse politici, dan ga je van bungabunga. En begin je op een onwenselijk laat tijdstip – drukdruk – met het schrijven van een rubriek, dan haal je de deadline kielekiele. Lees verder
Waarom retailbeleggers bij finfluencers een nietpluisgevoel zouden moeten krijgen
Wil jij DUIZENDEN EURO’S verdienen met MINIMALE INSPANNING??? Lees NU dit GRATIS FINANCIEEL ADVIES en bespaar BAKKEN MET GELD. Lees verder
Eutrofiërende lagune wordt rechtspersoon: opmaat naar een biocentrische ecocratie?
‘Europese primeur’, kopte de Volkskrant woensdag, ‘Spanje geeft rechten aan lagune om vervuiling halt toe te roepen’. Mar Menor kreeg de status van rechtspersoon toegewezen. Welke woorden vallen op in de berichtgeving over deze juridische waterscheiding? Lees verder
De tussenkoning ziet liever knobbelzwanen dan karbonkels
Het overlijden van The Queen bracht behalve massale rouw ook een royale stroom aan nieuwsberichten op gang. Welk vorstelijk jargon viel daarbij op? Lees verder
Geeft men bij een stakingsestafette het staakje aan elkaar door?
Vrijdag staakten de spoorwegarbeiders, en dinsdag en donderdag leggen zij het werk opnieuw neer. De sporen liggen er verlaten bij, maar in de berichtgeving werden enkele frappante uitdrukkingen op de rails gezet. Kedeng-kedeng, oe-oe, daar komt de jargontrein! Voor we woorden als ‘actiebereidheid’ en ‘arbeidsonrust’ passeren, over enkele minuten, zullen we een korte stop maken bij het woord ‘staken’ zelf. Lees verder
Ruimtevaartjargon tot je er sterretjes bij ziet
Maandag werd de lancering van een Amerikaans ruimteschip op het laatste moment afgeblazen. Tijdens het aftellen bleek men aan Houston ‘We have a problem’ te moeten mededelen. De raket bleef aan de grond, maar in de berichtgeving erover werden bijzondere termen de ruimte in geslingerd. Welke sprongen eruit? Lees verder
Rip: met een afkorting het ongemak verdoezelen
Requiescat in pace, daar staat de afkorting voor, beter bekend als rest in peace, en hoewel ze vooral op zerken en stèles prijkt, hoor je bij het verscheiden van deze of gene, vooral als het geen naaste betreft, haar ook wel als zodanig worden uitgesproken, met een rollende r, als in: ‘Heb je het gehoord? Campert is overleden.’ ‘Och, ik was dat nog niet aan de weet gekomen. Rip.’ Lees verder
Boy van de ‘oekoe’
Ver van huis, bedwelmd door de lokale brandewijn en na lang worstelen met de jetlag eindelijk in dromenland, voerde mijn geest mij vanuit de binnenlanden van Brazilië terug naar de werkvloer in Amsterdam. Ik droomde dat ik ten burele Unplugged van Eric Clapton opzette om de arbeidsvreugde te verhogen. Lees verder
Best feestelijk, zo’n beripo
In de acht maanden die ik als eindredacteur voor de Volkskrant werk, heb ik al heel wat jargon horen voorbijkomen en vaak moeten vragen wat de door collega’s gebezigde termen betekenen. Een kleine greep. Lees verder
Schapen blijken een co-existentieconflict te hebben met wolven
In 2020 resideerde ik een poosje in een anarchistische commune op het Noord-Spaanse platteland. De oprichter had vier schapen gekocht van een naburige boer. Een was al in 2019 doodgebeten door een hond. Voor de drie nabestaanden zorgden we liefdevol, tot we op een dag terugkwamen van het verjaardagsfeest van een lokale zanger en de schapen stijf en aangevreten in de rivier vonden. Gedood door een wolf, was na autopsie de conclusie van de autoriteiten. Slachtoffers van een ‘co-existentieconflict’, blijkt nu. Lees verder