Als het de bedoeling was dat ik als kijker een hekel zou krijgen aan de hoofdpersoon van de nieuwe Deense film Mesteren, dan is dat gelukt. Simon is een succesvolle kunstenaar van rond de 60. Heel de dag loopt hij in zijn flanellen pyjama te knutselen, soms met een foute trui eroverheen, en hij draagt een bril met blauwe glazen. In zijn gigantische atelier aan huis zoemen meer dan tien creatives als werkbijen om hem heen. Zijn beeldschone vrouw ‘Darling’ van 41 doet het zakelijke gedeelte, terwijl Simon ondertussen regelmatig en met haar toestemming copuleert met een nog mooiere vrouw van 25. Het is ten slotte een kunstenaarsmilieu, geen kleinburgerlijk modelgezin.
Op een dag komt Simons verloren zoon Casper op bezoek, een knappe jongeman van 28 met een grote bril. Casper is ook artist, zoals Joseph Klibansky zou zeggen. Zijn schuilnaam is ‘Ghost’ en hij geniet internetfaam. Niemand weet wie ‘Ghost’ is, en Simons werkbijen zijn dolblij hem te leren kennen. Met behanglijm plakt Casper als een spookje in de nacht tekeningen in de publieke sfeer, waarvoor hij klappen krijgt van de Deense pøpø’s. Zijn bril is kapot, hij bloedt. Zijn vader haalt hem op bij het bureau, en vraagt of hij niet even langs de SEH moet, aldus de ondertitels. Is dat de opticien? De eerste hulp? Een overheidsloket voor kunstenaars in nood?
Kunstenaar Simon met zijn vrouw ‘Darling’ op een feestje
Vader Simon heeft nooit naar zijn zoon omgekeken en is nu ook niet bepaald blij met zijn bezoek. Moeder is dood, Simon wist dat niet en het schijnt hem ook niets te doen. Darling daarentegen wil zich moederlijk over Casper ontfermen, ze heeft zelf namelijk geen kinderen, en ook al was het “een keuze”, toch lijkt ze spijt te hebben. Alsof vrouwen die ervoor kiezen kinderloos te blijven toch liever kinderen gehad hadden. Later wil Darling graag met Casper naar bed, want zij wil zich ook wel weer eens geliefd voelen, en kunstenaars zijn nou eenmaal mannen met wie mooie vrouwen in deze film naar bed willen.
Simon geeft Casper op een ochtend na het ontbijt een dreun voor zijn smoelwerk, waardoor je hem nog minder sympathiek vindt. Soms scheldt hij hem de huid vol, hij laat zich weinig van een enigszins vaderlijke kant zien. Simons prachtige vriendin krijgt natuurlijk ook een oogje op Casper. Jakob Oftebro is ook wel een knappe acteur moet ik zeggen, maar het vrouwbeeld in Mesteren is zo wel heel eendimensionaal. Ook een blonde werkbij vindt Casper aantrekkelijk, ze wil graag met hem mee als hij zijn tekeningen tegen gebouwen gaat plakken, en aait liefkozend over zijn rug.
Zoon Casper in discussie met zijn vader
Op het eind van de film heeft Casper een expositie in Berlijn, want dat is ten slotte de hippe stad waar het allemaal gebeurt. Heel de cast vliegt ernaartoe, en wat blijkt? Spoiler-alert: Casper heeft zijn vader en stiefmoeder stiekem gefilmd met een cameraatje in zijn gigantische Rambam-bril, en hij projecteert al die clipjes door verschillende kleurenfilters tegen de robuuste Berlijnse muren van een galerie. Alles staat op band: dat zijn vader hem een tets geeft, dat zijn knappe stiefmoeder bij hem in bed ligt, dat zijn jongere stiefmoeder met hem afspreekt in een goedkoop restaurant.
Deze cynische plotwending waardeerde ik. Kunstkoning Simon is een kwal, en zijn zoon de Prins heeft hem terecht een flinke loer gedraaid met deze symbolische vadermoord. Die waardering maakt helaas al snel plaats voor een gevoel van teleurstelling. “Zullen we het dan maar samen afmaken?” zegt vader Simon. “Oké,” zegt zijn zoon, en ze slaan elkaar op de tonen van een guitig muziekje tegen de vloer, tot ze allebei bloeden. “Nu moet je wel echt naar de SEH,” zegt Simon. Arm in arm strompelen de mannen lachend de galerie uit, oude jongens krentenbrood. De vrouwen blijven vol bewondering achter in het kleurrijke licht van de projectoren. Je ziet ze denken: kunstenaars, dat zijn bijzondere mannen met wie we naar bed willen, en het liefst willen we ook een kind van ze.
Mesteren is in het Engels uitgebracht als The Man. Inderdaad walg je na deze film van dit type man, maar de film is voor niemand echt leuk, en uiteindelijk lachen de mannelijke hoofdpersonen als laatste. Wat dacht de Deense schrijver en regisseur Charlotte Sieling toen ze deze atavistische kunstenaarsfilm bedacht? Misschien moet zij ook maar even naar de SEH.
‘Mesteren’ draait vanaf 18 januari in de bioscoop