Al het goede komt uit Tilburg en de Tilburgse Kermis is daar een haarscherp voorbeeld van. De Tilburgse Kermis is niet alleen de grootste kermis in de Benelux, het is ook veruit de beste kermis in elk mogelijk universum. Niet slechts botsauto’s en spookhuizen, maar ook heuse achtbanen, twee reuzenraden, river rafting, Roze Maandag en nog veel en veel meer.
Al sinds 1570 is ‘kermisse’ een Tilburgs begrip en ook dit jaar zullen de straten volstaan met adembenemende attracties, nu van 20 t/m 29 juli. Tien dagen lang plezier in de prachtige binnenstad van Tilburg en dat op het moment dat zo’n beetje elke straat van Tilburg open ligt. En de kermis is hoger, sneller en groter dan ooit. In totaal zullen er dit jaar 244 kermisattracties staan, waaronder de verduisterde achtbaan ‘The Black Hole’ op het Besterdplein, de ‘High Energy’ op het NS-plein en een ‘Big Roller Coaster’ langs de Spoorlaan. Overal zijn de attracties hoger dan vorig jaar. Het Besterdplein zal dit jaar het tweede reuzenrad van Tilburg huisvesten en het Koningsplein moet met loopspookhuis ‘Psycho’ extra veel aandacht naar zich toe gaan trekken.
Oorspronkelijk was kermis een jaarmarkt ter ere van de patroonheilige van een stad of dorp — ‘kermis’ is dan ook afgeleid van ‘kerkmis’. Het volk stroomde massaal samen om de patroonheilige te vereren en om zich te vermaken. Tegenwoordig is kermis over het algemeen een puur commercieel fenomeen geworden, zo ook in Tilburg. Voor attracties wordt vaak een forse toegangsprijs gevraagd en de gemeente is bang dat de ritprijzen dit jaar in verband met de BTW-verhoging voor exploitanten zelfs nog hoger zullen zijn dan vorig jaar. Maar goed, daar staat dan wel weer het gemak van een kermis voor je deur tegenover.
Ik zal heel eerlijk zijn: ik heb zelf nog nooit een kermis bezocht. In het dorp waar ik ben opgegroeid wonen te weinig mensen om een kermis enigszins rendabel te laten zijn en voor de omliggende dorpen geldt hetzelfde. Sinds mijn komst naar Tilburg ben ik geen enkele zomer in Nederland geweest. Dat maakt mij zo’n beetje de minst geschikte persoon om dit artikel te schrijven. Gelukkig heeft mijn buurman Tom al een paar keer de Tilburgse Kermis bijgewoond. Van hem neem ik bijna alles aan, dus als hij de kermis tof vindt, dan sluit ik me daar graag bij aan. “Ja ik ben er nu zo’n zes keer geweest. Erg gezellig. En uiteraard lekker dronken geworden.” Wij wonen in het centrum, wat zal betekenen dat we het geluid van de kermis straks goed kunnen horen. “Tien ton staal, vvverticaaaaal!!!” hoorde Tom een aantal jaar geleden elke avond, een week lang. “En al die bliepjes en andere geluiden natuurlijk.”
Tilburg is dé kermisstad van Nederland en de Tilburgse Kermis is de grootste kermis in de Benelux. Dat is iets waar we best trots op mogen zijn. Jaarlijks stromen meer dan een miljoen mensen naar Tilburg om in onze binnenstad van dit festijn te genieten. Dit houdt ook in dat een groot deel van de binnenstad tien dagen lang is afgesloten voor verkeer. Automobilisten worden omgeleid via de ringbanen en fietsers moeten afstappen op het kermisterrein. Niet iedereen zal dus blij zijn met de kermis.
“Nou, ik vind het allemaal net één grote suikerspin: het lijkt heel wat, maar uiteindelijk stelt het niets voor,” zegt Janneke, psychologiestudente aan de Universiteit van Tilburg. “Alleen maar veel lampjes en veel herrie. Vorig jaar was ik er op Roze Maandag en alle kroegen waren ramvol. Wel gezellig hoor, maar gewoon té druk. Toen zijn we maar naar de Cul de Sac gegaan, omdat dat de enige kroeg was die geen kermis vierde.”
Het is inderdaad druk in Tilburg op Roze Maandag. Sinds 1991 staat deze maandag officieel in het teken van seksuele diversiteit en homo-emancipatie. Een dag speciaal voor ‘holebi’s’ — homo’s, lesbo’s en biseksuelen houden namelijk ook van een feestje.
Het begon allemaal als een grap: in 1990 plaatste de redactie van de Gaykrant het zelfverzonnen bericht op teletekst dat er op kermismaandag in Tilburg een homofeest zou plaatsvinden. Homofeest op het terrein van de Nostalgische Kermis aan het Stadhuisplein. Honderden homo’s en lesbo’s kwamen eropaf, ontdekten dat het om een grap ging en doken daarna de kroeg in. Onder het genot van een biertje werd al snel het idee voor een jaarlijks terugkerende ‘Roser Montag’ geboren. Roze Maandag is nu het drukst bezochte gayevenement van Nederland. De attracties en de kroegen zijn op deze maandag in het roze versierd en er zijn tal van optredens.
“Op Roze Maandag komen er tegenwoordig zo’n 350.000 homoseksuelen, biseksuelen en travestieten naar Tilburg,” zegt Melissa van Embrace Pink. Embrace Pink is een in Tilburg gevestigde organisatie voor seksuele diversiteit en homo-emancipatie in Brabant (of zoals ze zelf zeggen, een “fris en fruitige holebi-foundation”) en zit ook in de organisatie van Roze Maandag. “Dit jaar zijn we er uiteraard weer bij om fris en fruitig te feesten en om Embrace Pink te promoten,” zegt Melissa. “Roze Maandag is voor iedereen leuk: voor hetero’s, homo’s, lesbo’s, enzovoorts. Homo’s maken sfeer en het is elk jaar heel gezellig.”
Maar er is meer dan Roze Maandag. Op dinsdag is er een middag voor gehandicapten, woensdag is er een kindermiddag, donderdag is Caribische Donderdag en op zondag de 29ste wordt de kermis na een optocht richting de Piushaven weer begraven. Dat zal gevierd worden met spectaculair vuurwerk. Al met al belooft de Tilburgse Kermis dus veel goeds. Nu nog hopen dat het mooi weer zal zijn.
Geschreven voor Tillywood Magazine